Sprint Qualifying được kì vọng mang lại làn gió mới trong đua xe F1
Với tình trạng ngày càng nhiều những thể loại thể thao mới ra đời, nhất là mục Thể thao Điện tử (Esport) vô cùng mới lạ và thu hút thì những môn thể thao đã có từ lâu đời dễ rơi vào tình trạng “thiếu vắng người theo dõi”. Điển hình trong đó là hạng mục đua xe F1. Bởi vì những cách thức đua đã được quy định từ rất lâu, lịch sử của môn thể thao này cũng ghi dấu rất nhiều chặng đua kinh điển. Thế nhưng một sự thật là lượng người theo dõi đua xe F1 ngày càng giảm. Bất cứ gì cũng phải cải tiến để trở nên hấp dẫn hơn, và đua xe F1 cũng vậy. Hạng mục “Sprint Qualifying” được tạo ra và được kì vọng sẽ mang lại làn gió mới trong đua xe F1.
Trước tình hình khó khăn như hiện nay, nếu muốn tồn tại và phát triển, các môn thể thao ngoài trình diễn được khả năng đỉnh cao, còn phải thực sự thu hút được người xem yêu thích. “Phân hạng nhanh” Sprint Qualifying được tạo ra nhằm nhắm đến các phân mục khán giả yêu thích đua xe F1 nhưng có ít thời gian theo dõi. Liệu mô hình này có thành công như mong đợi?
Thể thức thi Sprint Qualifying
Trong giai đoạn tiếp theo của mùa giải F1 năm 2021 sẽ chứng kiến sự thay đổi mới đáng chú ý về cách thức tổ chức một chặng đua, với sự ra mắt của lượt chạy Phân hạng nhanh (Sprint Qualifying) mới. Sự thử nghiệm này nhằm mang đến một trải nghiệm F1 phong phú mới mẻ hơn cho người hâm mộ. Dưới đây là những thông tin chi tiết về Sprint Qualifying sắp tới sẽ được đưa vào áp dụng.
Sprint Qualifying kéo dài tầm 30 phút
Sprint Qualifying sẽ được tổ chức dưới dạng một cuộc đua ngắn với quãng đường khoảng hơn 100 km. Kéo dài trong 25-30 phút. Nó được thiết kế để mang đến cuộc đua ngắn nhưng có nhịp độ nhanh với những chiếc xe thể hiện hết khả năng của mình mà không yêu cầu phải pit-stop. Điểm thưởng sẽ được trao cho top 3 tay đua xuất sắc nhất. 3 điểm cho người chiến thắng. 2 điểm cho vị trí thứ 2 và 1 điểm cho người đứng hạng 3.
Nhận cúp khi chiến thắng
Đặc biệt sẽ không có lễ ăn mừng podium bởi vinh dự đó sẽ là đặc quyền cho ba tay đua nhanh nhất trong Grand Prix ngày Chủ nhật. Tuy nhiên cũng giống như sau lượt chạy phân hạng khi tay đua giành pole được nhận một chiếc lốp Pirelli với kích cỡ nhỏ hơn như 1 giải thưởng ghi nhận thành tích ở khu vực Parc Ferme (khu vực trong pit-lane mà các chiếc xe đỗ sau khi kết thúc lượt chạy phân hạng và cuộc đua chính); người chiến thắng Sprint Qualifying sẽ nhận được “cúp” với tinh thần tương tự.
Thứ tự về đích của cuộc đua Sprint Qualifying sẽ là vị trí xuất phát cho các tay đua trong cuộc đua quan trọng ngày Chủ nhật – Grand Prix, với thể thức không đổi. Thủ tục xuất phát trước thềm Sprint Qualifying sẽ được rút gọn đi. Giới truyền thông và khách mời vẫn được xuất hiện trên vạch xuất phát. Tất nhiên là chỉ khi đại dịch COVID-19 kết thúc. Nhưng ban tổ chức sẽ không cử quốc ca của quốc gia tổ chức Grand Prix giống ngày Chủ nhật.
Vai trò của Sprint Qualifying
Lượt chạy kéo dài trong 1 giờ đồng hồ. Được chia thành Q1, Q2 và Q3 đã chứng kiến không ít bất ngờ trong nhiều năm qua, tiếp tục là một phần không thể thiếu của một chặng đua. Lượt chạy này theo hình thức mới sẽ được chuyển sang tổ chức thứ 6. Mang lại sự hứng thú lớn hơn từ người hâm mộ cũng như các đội đua ngay từ ngày thi đấu đầu tiên của chặng đua.
Theo kế hoạch lượt chạy sẽ được tổ chức muộn hơn so với thông thường nhằm phục vụ người hâm mộ phải làm việc các ngày trong tuần. Luật về lốp sử dụng cũng sẽ thay đổi khi các tay đua sẽ chỉ được phép chạy lốp Soft cho lượt chạy phân hạng. Chính vì thế, họ sẽ được tự do lựa chọn lốp xuất phát cuộc đua ngày Chủ nhật thay vì phải chạy lốp họ sử dụng để vượt qua Q2.
Các lượt chạy Practice có những điều chỉnh gì?
Sẽ chỉ có hai lượt chạy Free Practice kéo dài 1 tiếng cho mỗi lượt. FP1 sẽ diễn ra vào thứ 6, thời gian muộn hơn do lượt chạy phân hạng sau đó cũng được đẩy lùi xuống. Tại đây mỗi đội sẽ được dùng 2 bộ lốp trong tổng số 12 bộ cho cả chặng. Đã bị giảm 1 bộ so với hiện tại do tổng thời gian chạy trong 3 ngày được rút ngắn lại.
Phân tích hiệu năng
Họ phải để dành riêng cho lượt chạy phân hạng 5 bộ Soft và cuộc đua chính 2 bộ tuỳ theo lựa chọn. Dự kiến các đội sẽ dùng một bộ Hard để set-up cơ bản cho xe. Và một bộ Medium/Soft để phân tích hiệu năng xe. Các chiếc xe sẽ vào giai đoạn Parc Ferme. Giống như niêm phong xe; không được điều chỉnh/ thay đổi những chi tiết quan trọng trên xe sau FP1. Và sẽ được “thả” cho FP2, diễn ra vào sáng thứ 7.
Lốp xe được sử dụng
Họ được phép sử dụng một bộ lốp tuỳ chọn ở lượt chạy này. Sau đó xe được tiếp tục vào trạng thái Parc Ferme trước thềm Sprint Qualifying trước khi vào môi trường “cách ly” cho đến cuộc đua chính ngày Chủ nhật. Nếu FP1 hay Phân hạng diễn ra trong điều kiện ẩm ướt; các đội sẽ có thêm 1 bộ lốp Intermediate nhưng phải trả bộ đã qua sử dụng trước Sprint Qualifying. Nếu trời mưa trong Sprint Qualifying; các đội sẽ phải trả lại một bộ lốp Intermediate đã sử dụng sau khi kết thúc để đổi lấy một bộ lốp mới.
Phân tích Parc Ferme chi tiết
Luật cấm các đội thay đổi các thành phần/chi tiết quan trọng của xe trong Parc Ferme. Để ngăn chặn ý đồ thiết kế một chiếc xe “chuyên” đua phân hạng. Cũng như giới hạn thời gian làm việc để chuẩn bị cho xe trong ngày kế tiếp. Tuy nhiên luật vẫn cho phép thay đổi một vài chi tiết đối với cấu trúc xe. Để lượt chạy FP2 trở nên hiệu quả hơn. Danh sách đầy đủ các chi tiết sẽ được công bố trong thời gian sớm nhất.
Điều chỉnh phanh
Vì lý do an toàn, các đội có thể thay thế phần ma sát khi hãm phanh với một chi tiết mới. Tương tự với cái được sử dụng trong Phân hạng và Sprint Qualifying trước thềm cuộc đua chính. Ống phanh (brake ducts) cũng được thay thế. Ngoài ra còn có thể điều chỉnh hệ thống làm mát động cơ (power unit). Và hộp số nếu nhiệt độ môi trường xung quanh thay đổi đáng kể. Tăng/giảm ít nhất 10 độ C dựa trên dữ liệu của nhà cung cấp dịch vụ về thời tiết được FIA phê duyệt. Việc phân bổ khối lượng được điều chỉnh.
Các chi tiết khác
Nếu cánh gió bị hư hại trong Sprint Qualifying mà đội đua không còn dự trữ phần cánh gió phiên bản mới nhất nào. Họ có thể sử dụng phiên bản cũ hơn mà không phải nhận án phạt. Nếu thay đổi từ trước thời điểm đó, bất kể là phiên bản cũ hay mới cũng sẽ phải chịu phạt. Thời gian giữa lượt chạy Phân hạng và Sprint Qualifying, các đội được phép thay đổi hoặc điều chỉnh các bộ phận; chi tiết của hệ thống treo – lò xo và bộ giảm chấn. Hoặc thay đổi camber (góc bánh xe), TOE (độ chụm/choãi). Hoặc chiều cao của hệ thống treo được quy định trong Điều 10.3 của Quy chuẩn kỹ thuật.
Sprint Qualifying được kỳ vọng trong tương lai
FIA và F1 dự kiến thử nghiệm hình thức đua mới trong 3 chặng mùa giải 2021. Trong đó có 2 chặng châu Âu và một chặng ở khu vực khác. Sự kiện đầu tiên ra mắt Sprint Qualifying là tại trường đua Silverstone, Anh vào giữa tháng 7. Sau đó theo những tin đồn, Monza và Interlagos là hai địa điểm còn lại được lựa chọn. Đây đều là những trường đua tốc độ cao. Sẽ giúp ích rất nhiều để mô hình này có thể “toả sáng”.
Nếu thử nghiệm thành công, ý tưởng tương lai là sẽ áp dụng ở một số chặng đua thay vì ở tất cả Grand Prix. Tất cả sẽ còn được quyết định phụ thuộc vào phản hồi từ các bên trong thời gian tới. Hy vọng sự thay đổi này sẽ mang đến một điều mới mẻ. Bởi làng đua xe F1 thế giới hiện đang dần trở nên “kém sức hút” với khán giả.
